Kryza nadciśnieniowa - przyczyny, objawy, leczenie
Kryza nadciśnieniowa (przełom nadciśnieniowy) to stan, w którym wartości ciśnienia przekraczają 220/120 mmHg. Jest to stan wymagający pilnej i umiejętnej interwencji lekarza. Kryza jest stanem zagrożenia życia. W diagnostyce przełomu szczególnie ważna jest nie tyle sama wartość ciśnienia, co różnica między ciśnieniem skurczowym a rozkurczowym. Im jest ona wyższa, tym stan jest poważniejszy.
1. Przyczyny przełomu nadciśnieniowego
Do najczęstszych przyczyn kryzy nadciśnieniowej zaliczamy: napad w guzie chromochłonnym, rzucawkę, wpływ leków i ostre kłębuszkowe zapalenie nerek.
Obecnie za przełom nadciśnieniowy uznaje się stany, które dzielimy na dwie grupy:
Stany naglące - są to sytuacje, w których konieczna jest hospitalizacja. Niewdrożenie leczenia kończy się uszkodzeniem narządów wewnętrznych lub zgonem w ciągu kilku dni. Do stanów naglących zaliczamy znaczący wzrost ciśnienia tętniczego w następujących przypadkach:
- tętniak rozwarstwiający,
- ostra niewydolność lewokomorowa,
- incydent naczyniowo-mózgowy,
- encefelopatia nadciśnieniowa,
- ostra niewydolność wieńcowa,
- rzucawka,
- ciąża,
- niestabilna choroba wieńcowa,
- zawał,
- okres okołooperacyjny,
- guz chromochłonny,
- nagłe odstawienie klonidyny,
- przyjmowanie środków powodujących zwiększenie ciśnienia tętniczego.
Stany pilne - są to sytuacje, w których dochodzi do wzrostu ciśnienia bez towarzyszących powikłań narządowych. Leczenie nie wymaga hospitalizacji, ale konieczna jest kilkugodzinna obserwacja na izbie przyjęć.
2. Objawy kryzy nadciśnieniowej
Przełomowi zwykle towarzyszą ból głowy o znacznym nasileniu, zawroty głowy i zaburzenia równowagi. Mogą pojawić się wymioty i zaburzenia przytomności. Tak wysokie ciśnienie tętnicze stwarza realne zagrożenie rozerwania naczyń mózgowych i wystąpienia udaru krwotocznego. Mogą także pojawić się typowe bóle wieńcowe oraz istnieje ryzyko wystąpienia zawału mięśnia sercowego.
3. Leczenie kryzy nadciśnieniowej
W leczeniu przełomu nadciśnieniowego należy kierować się zasadą kompromisu między zagrożeniami związanymi ze zbyt wysokim ciśnieniem oraz zagrożeniami związanymi z gwałtownym obniżeniem ciśnienia. Ciśnienie należy obniżać w sposób zdecydowany, ale jednocześnie kontrolowany.
Zbyt gwałtowny spadek ciśnienia tętniczego u osoby przyzwyczajonej do jego wysokich wartości może doprowadzić do obniżenia przepływu mózgowego, co może skutkować wystąpieniem udaru niedokrwiennego mózgu.
W zależności od sytuacji, do obniżania ciśnienia stosuje się dożylny wlew z nitrogliceryny, nitroprusydek sodu, labetalol i inne. W leczeniu stanów pilnych stosuje się krótko działające leki hipotensyjne podawane doustnie.
Są to np.: kaptopryl, labetalol i klonidyna. W przypadku stanów naglących stosuje się leki hipotensyjne we wlewie dożylnym. Celem jest obniżenie ciśnienia o 25% w ciągu pierwszej godziny. W ciągu dalszych 6 godzin należy obniżyć ciśnienie do 160/100 mmHg. Wartość prawidłową uzyskuje się w ciągu 24 do 48 godzin.
Wyjątkową sytuacją, wymagającą specjalnych leków i umiejętności personelu medycznego, jest kryza nadciśnieniowa u kobiet ciężarnych (dawniej zwana gestozą, czyli zatruciem ciążowym).
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.